Donuzların klassik taun xəstəliyi və ona qarşı mübarizə tədbirləri
2024-03-14 00:00:00
Sürətlə yayılan virus mənşəli xəstəlikdir.
Xəstəliyin törədicisi:
- tövlələrdə 1 ilə qədər, dondurulmuş donuz ətində 4 ildən çox, soyudulmuş donuz ətində 45-71 gün, hisə verilmiş donuz məhsullarında 3 ay yoluxdurma xüsusiyyətini saxlayır;
- peyində və ölmüş donuz cəmdəyində 3-5 gündən, torpaqda isə 1-2 həftədən sonra məhv olur;
- qaynar suda ani olaraq məhv olur. 2%-li formalin, 3%-li xlorlu əhəng, 4%-li hidrogen peroksidlə dezinfeksiya xəstəlik törədicisi ilə mübarizədə effetktiv təsir göstərir.
Yayılması:
Virus zərərsizləşdirilməmiş yem və sallaqxana tullantıları, qeyri-sağlam ərazilərdən gətirilmiş yemlər, nəqliyyat, xəstəlik daşıyıcısı olan heyvanlar və ağcaqandlar vasitəsi ilə yayılır. Xəstəliyin təbii rezervuarı vəhşi donuzların yaşayış arealıdır.
Xəstəliyin gedişi:
sürətli forma – immunizasiya olunmamış sürüdə baş verir. İştah itir, qusma, susuzluq, təngnəfəslik yaranır, ürək döyüntüsü artır , dəridə al qırmızı ləkələrin yaranır, bədən temperaturu 41-42 dərəcə qalxır, heyvan 1-2 günə ölür;
iti forma - daimi davam edən 40.5 - 41 hərarət, yemdən imtina, halsızlıq, irinli konyuktivit, qusma, diareya ilə əvəzlənən qəbizlik, sidiyə getmənin çətinləşməsi, çətin hərəkət etmə, arxa ətrafın parezi, selikli - irinli rinit, burun axıntısı halları baş verir. Budun daxili səthində, qarında, qulaq seyvanında sarı ekssudatla dolu pustulalar, tünd qırmızı ləkəyə çevrilən nöqtəli qan sağıntıları yaranır, burunun, qulaq seyvanının, qarının, ətrafların dərisi göyərir. Ürək-qamar çatışmazlığı səbəbindən heyvan koma vəziyyətinə düşərək 7-10 günə ölür.
yarım iti forma - nəfəs alma çətinləşir, öskürək, burundan selikli irinli axıntı , pis iyli selik və ya qan qarışıq ishala çevrilən qəbizlik, arıqlama, çətin hərəkət etmə əlamətləri müşahidə edilir. Heyvan 10-20 günə ölür.
xroniki forma – arıqlama, periodik ishal, dəyişən qızdırma, öskürmə, qarının, qulaq seyvanının, quyruğun dərisində sonradan nekroza çevrilən çirkli rəngdə, qanayan qaşıntı müşahidə edilir. Xəstəlik 2 aya qədər sürür.
Profilaktika:
- Planlaşdırılmış peyvəndləmə aparılmalıdır;
- Təsərrüfata yalnız sağlam ərazilərdən heyvan gətirilməlidir;
- Yem bişirilən sahələr tövlələrdən izolyasiya edilməlidir;
- Donuzların yemlənməsində istifadə edilən qida və sallaqxana tullantıları termiki emal edilərək tam zərərsizləşdirilməlidir;
Mütəmadi dezinfeksiya, dezinseksiya, deratizasiya işləri aparılmalıdır.
Xəstəliyin əlamətləri müşahidə edildikdə dərhal ərazi üzrə müvafiq baytarlıq orqanlarına məlumat verilməlidir. Baytarlıq mütəxəssislərinin iştirakı ilə karantin, müalicə - profilaktiki və xəstəliyin ləğvi üzrə tədbirlər hazırlanaraq həyata keçirilməlidir.
Xəbərlər
Bölgələrdə heyvanların identifikasiyası ilə bağlı müşavirələr davam edir
Quba rayonunda heyvanların identifikasiyası ilə bağlı müşavirə keçirilib
Nazir Məcnun Məmmədovun Zaqatalada vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib
Aqrar Xidmətlər Agentliyinin əməkdaşları beynəlxalq forumda iştirak edib
Avropa İttifaqı nəşrində “Ağalı ağıllı kənd” haqqında məqalə dərc olunub
QARAMALIN FRANSAİELOZ XƏSTƏLİYİNDƏN QORUNMASINA DAİR FERMERLƏRƏ MƏSLƏHƏT
Quba rayonunda epizootiya əleyhinə profilaktik tədbirlər davam etdirilir
Qoyun və keçilərin nayrobi xəstəliyindən qorunması – Fermerlərə məsləhət
Aqrar Xidmətlər Agentliyi Həmkarlar İttifaqı Komitəsi müsabiqə elan edib
Çəyirtkəkimilərə qarşı mübarizə tədbirlərinə hazırlıqlar davam etdirilir
Oğuz rayonunda heyvanlar arasında profilaktiki tədbirlər davam etdirilir
Toxum və ting istehsalçılarına subsidiyanın verilməsi prosesi yekunlaşıb
Xaçmazda cari ilin epizootiya əleyhinə profilaktik tədbirləri yekunlaşır